Ранішнія малітвы

Я б хацеў, каб кожны адчуваў радасць быцця хрысціянінам. Каб штодзённа ў прыгожай ранішняй малітве казаў:
„Кланяюся Табе, мой Божа, і люблю Цябе ўсім маім сэрцам. Дзякую Табе за тое, што стварыў мяне і зрабіў хрысціянінам„

Бэнэдыкт XVI

А мусіш іранізаваць?

Раніцай выходнага дня я пякла дзецям бліны. Яны любяць такія тонкія і вялікія, на ўсю патэльню. Яйкі, малако, мука, масла. Апошнім часам, плюс ванільны цукар. Уставаць і мітусіцца па кухні тым ранкам мне зусім не хацелася, але дарослы можа праспаць сняданак, а дзіця – не. Стаю, пяку, цеста зменшылася ўжо напалову. Віталік (3 гады і 8 мес.) сур'ёзна пытаецца: "А ты, калі дапячэш гэтыя бліны, зробіш нам дранікі?" "Ну канешне!" – саркастычна згадзілася я. Сын змоўк і задумаўся.

Ён напэўна адчуў іронію і зразумеў, што мая згода – несапраўдная. Але што ён мог спытацца ці сказаць?

"Міласэрнасці..."

Учора ўвечары быў выбраны новы папа – Францішак. У ім здзіўляе (і ўжо захапляе) вельмі многае. Быццам з ценю на святло выходзіць чалавек.

Успамінаю, як мы сядзелі і чакалі спачатку дыма, потым – імя, а потым – першых слоў і першага благаслаўлення. Радасць за тых і разам з тымі, хто на плошчы святога Пятра, дапамагала трываць недарэчных каментатараў. Сёння ўжо шмат інфармацыі, водгукаў, добрых слоў і спадзяванняў. Учарайшы вечар запомніцца здзіўленнем і нечаканай цеплынёй да папы Францішка.

Але асабіста мне больш за ўсё кінулася ў вочы вызначэнне "Апостал міласэрнасці..." і зараз раскажу, чаму.

У першых днях сакавіка мне дзве ночы запар прысніўся мой тата. Прычым у вельмі доўгіх выразных снах, што здараецца рэдка. Прысніўся такім, якім і быў пры жыцці: усмешлівым, зычлівым. Але з'явілася адчуванне нейкай просьбы. Аб малітве, падумалася мне. Як ні дзіўна, не за яго душу, а разам з ім.  

Адзінае, што прыйшло ў галаву – Навэнна да Божай Міласэрнасці. Гэта вельмі прыгожая, чулая і глыбокая малітва.  З кожным наступным днём яна ахоплівае
ўсё чалавецтва,
духавенства,
усіх хрысціянаў,
язычнікаў і няверуючых,
тых, хто застаецца па-за Касцёлам,
душы ціхія і пакорныя і дзяцей,
тых, хто асаблівым чынам ушаноўвае і праслаўляе Божую Міласэрнасць ("душы гэтыя нясуць усё чалавецтва на плячах сваiх"),
душы ў чыстцы,
і нарэшце, душы абыякавыя, якія былі прычынаю цярпенняў Хрыста Пана ў садзе Аліўным.

Апошні дзень Навэнны стаў днём абрання папы Францішка.

Пачуць і выканаць Божую волю

Крычу я ад усяго сэрца майго: выслухай мяне, Госпадзе, выканаць хачу пастановы Твае. (Пс 119, 146)

Гэта гучны голас Каталіцкага Касцёла ў дні канклава. Гэта просьба: "Укажы Наступніка". І давер канклаву пачуць і выканаць Божыя пастановы.

Цішыня, якая акружае кардыналаў-выбаршчыкаў, – ілюзія. Куды яны збягуць ад сваёй душы? Як зачыняцца ад патрэбаў і пытанняў нашага часу? Куды схаваюцца ад паза-прасторавага і паза-часовага вымярэння Касцёла? Наадварот, яны набліжаюцца да Бога, яны прымаюць адказнасць за будучыню, адчыняюцца на ціхі голас Духа Святога.

"Прабываючы разам на малітве"... Вось шанец для адзінства, салідарнасці, адчування блізкасці паміж католікамі самых розных куткоў свету.

Зачэпкі

Карысна ісці за рэкамендамі і сваёй цікаўнасцю. У жніўні падчас экскурсіі па Гродне вельмі спадабалася цеплыня і павага, з якімі гродзенцы расказвалі пра Элізу Ажэшка. І я падумала: што ж яна напісала, калі Дагэтуль... І пачала чытаць "Nad Niemnem". Сапраўды, напісана вялікай і мудрай жанчынай.

Потым,  не вагаючыся, паверыла сяброўскаму "У Лема пачытай Салярыс". Добры пераклад на беларускую мову Максіма Валошкі. А сам твор, як лабірынт на тваёй далоні. Зверху глядзіш – так проста і лагічна, сыходзіш ніжэй, углыб – гэта толькі брама ў невядомае, і магчыма, бясконцае...

Сёння гляджу нямецкі фільм "Небо над Берлином" 1987 года. Рэкамендацыя яшчэ аднаго чалавека, які глянуў на мяне і сказаў: табе спадабаецца. Добры фільм, сапраўды. Няўлоўны, як тыя анёлы, што прысаджваюцца побач з дзецьмі і самотнікамі. "Мы назіраем толькі за духоўным жыццём..."

Не праспаныя світанні

commons.wikimedia.org

Калі хмары не замінаюць сонечным промням, то ўзыход сонца заўсёды, у кожную пару года, выглядае дзівосна і ўрачыста. Цябе, нібы тую змрочную гару, да дна кожнай тваёй маршчынкі залівае святло, сантыметр за сантыметрам, з галавы да ног... Хочацца проста сядзець і слухаць цёплы дотык промняў.

Наваколле можна стаць зусім іншым, калі ж сонца не ашчаджае сваёй моцы, каб займала дух ад звычайных рэчаў на кароткі час світанку.

Напрыклад, вось гэты дом у акне кватэры на сёмым паверсе, у якой мы жылі два гады таму. Здымак зроблены якраз 8 сакавіка. Так "загараліся" шыбы кожны ранак у яснае надвор'е. Мімаходзь зірнеш у акно – і не можаш адарвацца. Цікава, ці ведалі самі жыхары аб такой ранішняй метамарфозе.

Поговори с собою о любви...

Без любви
интеллект делает тебя изворотливым,
честность и справедливость делают тебя жёстоким и упрямым,
дипломатичность и такт делают тебя лицемером,
успешность делает тебя высокомерным,
богатство делает тебя жестким,
бедность делает тебя радикалом,
красота делает тебя капризным,
авторитет и власть делают тебя тираничным,
труд делает тебя рабом,
наивность делает тебя беспринципным,
молитва и участие в богослужении делают тебя эгоистом,
вера делает тебя фанатичным,
жизненный крест без любви становится тяжёлым бременем,
жизнь без любви теряет смысл.

Перевод о. Якова Кротова, взято из статьи "Ненависть есть обвинение другого в отсутствии любви". Еще цитата: "Оригинал обращён к себе. Классический жанр "разговора с самим собой". Когда это адресовано другому – всё, сатанизм и гнусность. Так что вот ещё одно дополнение:

Когда ты упрекаешь другого в отсутствии любви, то ты-то уж точно не любишь."

Английский текст:

Intelligence without love makes you perverse. Fairness & justness without love makes you inflexible & stern. Diplomacy & tact without love makes you a hypocrite. Success without love turns you arrogant . Wealth without love makes you mean & tight–fisted . Poverty without love turns you into a radical. Beauty without love makes you capricious. Authority & power without love lead to tyranny. Labor without love turns you into a slave. Naivety without love deprives you of values. Prayer & worship without love turns you into a egotist. Faith without love turns you into a fanatic. Bearing your cross in life without love becomes a terrible burden. Life without love loses its meaning.

Пра хатнюю працу – толькі факты

1. З пылу ўтвараюцца чароўныя зайчыкі, якія вельмі ціха сябе паводзяць.
2. Не трэба так часта пыласосіць – зношваецца ж дыван.
3. Лямпачкі, злёгку пакрытыя пылам, даюць мяккае рамантычнае асвятленне.
4. Пыл – выдатны акцэнт для канры-стыля памяшкання.
5. Тонкая плёнка на нявымытых вокнах бароніць ад шкодных сонечных промняў.
6. Дзеля навуковага эксперыменту падтрымлівайце ўсё, што расце ў халадзільніку. Гэта ваш шанец вынайсці лек ад сур'ёзнага захворвання.
7. Хай павуцінне збіраецца на працягу года для сапраўды фантастычнага інтэр'ера на Хэлоўін.
8. Толькі пасля прыбірання збіраецца шмат бруду і пылу. Праз некаторы час ужо не становіцца горш, так што няма неабходнасці падтрымліваць чысціню.
9. Паркетныя падлогі патрабуюць толькі штотыднёвага вальса ў разношаных тэпцях.
10. Калі вы спяшаецеся, проста падмяціце пакой адным позіркам.
11. Пакіньце пыласос сярод хаты  –  і госці падумаюць, што яны заспелі вас падчас прыбірання.
12. Памятайце: чыстыя хаты не трываюць доўга, але абдымкі і пацалункі – так!

Пост, малітва, міласціна

 Тры аспекты посту, пра якія можна вельмі часта пачуць, прачытаць, нават узяцца практыкаваць. Пра Вялікі пост гаворыцца, як пра "выключны час". На жаль, тое, што падчас яго "выключаецца", пасля Вялікдня працуе ва ўзмоцненым рэжыме. Тады атрымліваецца так, што ўвесь астатні перыяд года – нармальны? А зараз трэба сябе перазагрузіць, каб нешта адчуць?

Яшчэ зусім нядаўна мне здавалася гэта лагічным і патрэбным. Менавіта так – бярэш сабе пастановы і чакаеш асаблівых перажыванняў. Ды вось не працуе без навяртання такі посны "перамыкач". Мы ставім каня за вазом і чакаем, калі ж ужо рушым наперад. Сядзім, нешта вакол сябе перакладаем, а нічога не змяняецца. Чаму? Ужо і пярыны мяккія выкінулі, і ядзімо праз дзень, і адзенне параздавалі... А можа на самой справе мы так едзем, памалу, бо куды спяшацца?

А трэба спяшацца, бо кожны пост мінае хутка, як кароткі шанец агледзецца, зрушыць з месца, вярнуцца да праўды. Як проста і добра напісаў Бэнэдыкт XVI у Папяльцовую сераду:

У перыяд Вялікага посту, які мы пачынаем, адновім наша навяртанне, даючы больш месца Богу.

Успомні, ты ужо вяртаўся. Падумай, як пасунуцца набок, садзьмуцца і даць месца Богу, даць Яму магчымасць навучыць цябе ставіць у сваім жыцці ўсё на належныя месцы...

Таму пост – на сябе, на сваю ўсюдыпрысутнасць, на нецярплівасць і мітуслівасць, пустую балбатню і насмешкі. Стрымайся, дай свету адпачыць.

Дай свету сваю малітву. як таямніцу, як прысутнасць, як глыбіню, малітву красамоўную і маўклівую, сумную і спеўную, якая патрабуе месца, часу і зместу. І якой нічога не трэба, бо яна сама – дар з нябёсаў.

Міласціна. Дзе тое ахвотнае сэрца, каб шчодра сябе раздаваць? Любові той маленькі агеньчык – як ад сябе забраць і таму, хто не заслугоўвае, аддаць? Рабі дабро. Хоць бы так, як украўшы. Хтосьці ўмее шчодра і прыгожа, а ты ціха, патроху – але дабро. Асабліва тым, хто дзякуй не скажа.

11 лютага. Божы дар

Сённяшні дзень пачаўся і ішоў, як звычайна са сваімі справамі, размовамі, інтэрнэтамі і кавай са смайлікамі ў скайпе... Але раптам ленты навінаў выбухнулі весткай пра адмаўленне Бэнэдыкта XVI ад папскага пасада. Неверагодна, дзіўна, сумна...

 "Разважыўшы гэта шмат разоў у сумленні перад Богам, я набыў упэўненасць, што па прычыне сталага ўзросту мае сілы не дастатковыя, каб належным чынам ажыццяўляць служэнне св. Пятра."

Пакуль свет займаўся сваімі справамі, аслабелы чалавек у белай сутане зноў і зноў "у сумленні перад Богам" задаваў адныя і тыя ж пытанні, каб зразумець, пачуць Божую волю, упэўніцца ў ёй... Звычайна адбываецца наадварот: людзі ідуць на многае, каб выпадкова не пачуць, чаго хоча Бог.

За гэтыя кароткія 9 год мы прайшлі шлях ад пытання "Хто ён такі? Што ён скажа?" да роздуму над ягонымі словамі, да любові, здзіўлення, гонару, даверу...


Ён не адлятае на іншую планету, не пакідае Рым, не перастае маліцца за нас, служыць і разважаць.

"Усё з'яўляецца Божым дарам: толькі пазнаўшы гэту жыццёвую залежнасць ад Стварыцеля знойдзем свабоду і спакой." (Бэнэдыкт XVI праз "Твітэр", 6 лютага 2013 г.)