31/12/2013

Абяцанкі і нечаканкі

Абяцанкі на Новы год звычайна даюць дарослыя, а прыемных нечаканак спадзяюцца дзеці. А можа наадварот: Новы год абяцае дзецям падарункі, а дарослыя фармулююць жаданні, якія павінны нечакана пазбывацца ў наступным годзе.

Сёння папа Францішак заклікае "зачэрпнуць з ясляў глыбокую радасць і супакой, што Езус прыносіць свету". Ці не гэтага мы так жадаем сабе і іншым? Але пачынаем толькі бегчы і завіхацца хутчэй, замест таго, каб прыйсці і зачэрпнуць. Парадокс.

Божае абяцанне споўнілася. Плён яго – шматкротны і незлічоны. Дзякуючы за год мінулы, шчыра прыгледземся за нашых дасягненняў, выпрабуем нашыя абяцанні і падарункі – куды яны вядуць? Да глыбокай радасці ці павярхоўнай? Ці прыносяць сэрцу супакой? Не ўспомню зараз, хто, мудра напісаў: "Супакой свету пачынаецца ў тваім сэрцы".

Няхай жа пачынаецца з Новым годам супакой, сапраўдная радасць, дабро і зразуменне!
Мае шчырыя віншаванні!

29/12/2013

Пра веру і сям'ю




З энцыклікі LUMEN FIDEI Сятога Айца Францішка:

Вера і сям'я

52. Пасланне да Габрэяў, калі кажа пра вандроўку Абрагама да будучага горада, згадвае пра благаслаўленне, якое перадавалася ад бацькоў дзецям (пар. 11, 20-21).
Першым асяродкам, у якім вера асвятляе горад людзей, з’яўляецца сям’я. Асабліва маю на ўвазе трывалы саюз мужчыны і жанчыны ў сужэнстве.
Узнікае ён
   з іх любові, якая ёсць знакам і прысутнасцю Божай любові, 
   з прызнання і прыняцця дабра сэксуальнай розніцы, праз што сужэнцы могуць стаць адным целам (пар. Быц 2, 24) i нарадзіць новае жыццё, што з’яўляецца праяўленнем дабрыні Стварыцеля, Яго мудрасці і Яго плану любові. 
Абапіраючыся на гэтую любоў, мужчына і жанчына могуць абяцаць сабе ўзаемную любоў у жэсце, які ахоплівае ўсё жыццё і нагадвае вельмі шмат рыс веры. Абяцанне любові назаўсёды становіцца магчымым, калі мы адкрываем большы за нашыя праекты план, які нас падтрымлівае i дазваляе нам ахвяраваць каханай асобе ўсю будучыню.
Вера дапамагае таксама зразумець усю глыбіню і багацце нараджэння дзяцей і дапамагае нам прызнаць у ім стваральную любоў, якая дае і даручае нам таямніцу новай асобы. Сара менавіта дзякуючы сваёй веры стала маці, разлічваючы на вернасць Бога Яго абяцанню (пар. Гбр 11, 11).

53. У сям’і вера суправаджае ўсе перыяды жыцця, пачынаючы з дзяцінства: дзеці вучацца спадзявацца на любоў сваіх бацькоў. Таму важна, каб бацькі клапаціліся пра супольнае практыкаванне веры ў сям’і, спадарожнічалі дзецям на шляху сталення веры.
Асабліва моладзь, якая перажывае такі складаны, насычаны і важны для веры перыяд жыцця, павінна адчуваць блізкасць і клопат сям’і і касцёльнай супольнасці на сваім шляху сталення ў веры. Мы ўсе бачылі, што падчас Сусветных Дзён моладзі маладыя людзі выказваюць радасць веры, абавязваюцца жыць паводле веры штораз больш трывала і больш велікадушна. Моладзь прагне вялікага жыцця. Сустрэча з Хрыстом, дазвол, каб нас падхапіла і вяла Яго любоў, пашырае гарызонт жыцця, дае моцную надзею, якая не падмане.

Вера – гэта не ўцёкі для малаадважных людзей, але пашырэнне прасторы жыцця. Яна дазваляе адкрыць вялікі заклік, пакліканне да любові, і дае ўпэўненасць, што гэтая любоў вартая даверу, што варта ёй даверыцца, бо яе фундаментам з’яўляецца вернасць Бога, якая мацней за ўсе нашыя слабасці.

---------------------

"...трывалы саюз мужчыны і жанчыны ў сужэнстве ...узнікае з іх любові, якая ёсць знакам і прысутнасцю Божай любові..." 

Сапраўды, калі маладыя людзі сустракаюцца, і нават прызнаюцца адно аднаму ў каханні, яны часта задаюцца пытаннем – што паміж намі: закаханасць ці глыбокае пачуццё? Як не памыліцца? 
А аказваецца, што трэба "проста" ўмець распазнаваць знакі Божай прысутнасці. Бо калі яна ёсць, можна будаваць далей, можна абяцаць сабе ўзаемную любоў, можна застацца "трывалым саюзам мужчыны і жанчыны", а не саюзам жанчыны і дзяцей, мужчыны і ягоных сяброў, жанчыны і кар'еры і г.д.

"...фундаментам з’яўляецца вернасць Бога, якая мацней за ўсе нашыя слабасці." Таму Божая прысутнасць, Божая любоў не выветрыцца, колькі б год не праляцела над сям'ёй і колькі б горычы не спазналі мужчына і жанчына.

Вера пашырае прастору жыцця... Жыцця ўласнага і жыцця іншага чалавека, калі ж мы ўсе звязаныя нябачнымі ніткамі. Сям'я як пакліканне да любові і даверу – сапраўды, адкрываюцца бясконцыя гарызонты.

26/12/2013

Майдан. Неба над і неба побач

У панядзелак 23-га – ненаўмысна, але з аказіяй – паўдня прабыла на кіеўскім майдане Незалежнасці. А на нешматлікіх здымках, па большай частцы, неба – над плошчай, над Дняпром, над вакзалам. А ва ўспамінах – шчырасць і вольнасць. Калі падыходзіш да майдана, бачыш барыкады. Ствараецца ўражанне, што людзі ўзвялі агароджу ад усяго свету. Але насамрэч, уваход і выхад вольны, і менавіта ўнутры існуе прастора, дзе няма межаў і муроў паміж людзьмі, дзе прысутнасць чалавека і ёсць праверкай на сапраўднасць. Чаму ты тут стаіш? Чаго ты хочаш? Навошта? За каго, за якую будучыню? Што далей? І адказы патрабуюць ад кожнага чалавека шчырасці. І ад тых, хто прыехаў ненадоўга здалёк, і ад сталых удзельнікаў. І ад святароў таксама. Пад самай стэлай стаіць грэка-каталіцкая капліца-намёт. Унутры – прыцемак. Пад нагамі – бетонныя пліты майдана. Крыж, стол, некалькі іконаў са свечкамі пад імі, печка-буржуйка. Хрыстос і Маці Божая ў дрыготкім святле. І святары, сёстры, звычайныя веруючыя, якія на галасы спяваюць малебны. На фоне прамоў, што гучаць са сцэны, тут – ціхае "Маці, ты ведаеш нашае гора..." Побач, так блізка...

21/12/2013

Няпоўныя шклянкі

Пра няпоўныя вочы ўсе ведаюць, што гэта дрэнна, таму што чалавек з такімі вачмі ўсім і ўсяму зайздросціць. Але са шклянкамі – іншая гісторыя. Яе таксама многія чулі. Чалавек, напоўнены самім сабой даверху, падобны на шклянку з вадой, у якую Бог не можа дадаць ані кроплі. Таму "хрысціянін – гэта пустая шклянка", г.зн. той, хто чакае ўсяго ад Бога.

Тады што насамрэч значаць нашы падзенні? Ці не аказія яны для таго, каб пазбыцца эгаізму, якім мы напоўнілі сябе? Часам дастаткова стаць на калені перад Панам, каб ганарлівасць адпусціла душу. А бывае, апамятаешся толькі лежачы на зямлі пасля балючага падзення. Кожны раз – гэта шанец не хадзіць па замкнутым коле, але прыйсці са сваёй пусткай да Таго, Хто можа яе запоўніць Сабой.

15/12/2013

Не сядзі

не сядзі ў фатэлі
склаўшы рукі
чакаючы
невядома на што
калі хочаш
споўніць мары
мусіш зрабіць гэта сёння
заўтра няпэўнае
можа не стацца
ці пайсці бокам
зусім іншым шляхам
у другую хату
тваё толькі сёння
трывае хвіліну
неспадзявана
адыйдзе бясследна
калі ўжо пойдзе
яго не дагоніш
бо ўсе сляды
хавае дакладна
ніхто да яго
не пакажа дарогі

маеш толькі сёння
што трывае хвіліну

той жыў сапраўдна
хто не прадаў мары

кс.Вацлаў Бурыла

06/12/2013

Дзіцячае супер-пытанне

Усе ведаюць, якое гэта пытанне? Лёгка здагадацца: гэта пытанне называецца "Чаму?" Дарослым таксама нельга пра яго забывацца.
Учора перад сном. Казка прачытана, святло выключана. Віталік (4,5 гады):
– А можна "Купалінку"?
– Можна.
Ціха спяваю "Купалінку".
– А чаму песня такая сумная?
– Так, сумная. Людзі такую злажылі калісьці даўным-даўно.
Хвіліна маўчання.
– А-а. Напэўна таму, што нехта застаўся адзін у садочку... Яго не забралі, а ўжо цёмна... І кветка рукі коліць. Ведаеш, ёсць такія кветкі, што толькі падсунеш палец, а яна "гам" і ўсё?
– Не, не ведаю.
– Ёсць-ёсць. Вось і сумная песня...

Так, панове, задавайцеся пытаннямі, шукайце адказы, разважайце, наколькі дазваляюць межы вашага разумення. І здзіўляйце сваіх жанчын :)

30/11/2013

Адвэнт. Знайсці сваё чаканне

 А чакаць жа ніхто не любіць. Людзі здаўна вынаходзяць нейкія рэчы, сэрвісы, аптымізацыі і паслугі, каб скараціць чаканне, не марнаваць час, пазбегнуць непрыемных перажыванняў.

Чаму ж такім каштоўным з'яўляецца адвэнтавае чаканне? Чаму нельга атрымаць адразу Свята Божага Нараджэння? Катэхэты ведаюць, што такія пытанні часта задаюць дзеці. А дарослыя ўжо спрабуюць высвятліць самі, што будзе, калі не рыхтавацца, не пасціць, не абцяжарваць сябе пастановамі, а "атрымаць" адразу свята. А потым на наступны ж дзень сказаць: "Вось і прайшло, нібыта  нічога й не было". Сумна, праўда? Больш таго, чаканне "за кампанію з іншымі" таксама прыносіць мала карысці. Пражыць гэты перыяд трэба сваім сэрцам, знайсці сваё чаканне і свае азнакі, што Божае абяцанне вось-вось споўніцца – прыйдзе Збавіцель, блізка выратаванне, цемра адступае перад Святлом.


Такім чынам, калі пазычыць чаканне не атрымліваецца, трэба шукаць сваё. Напрыклад, чакаючы, можна выйсці Хрысту насустрач, падрыхтаваць Яму падарунак. Толькі – што рабіць і як? Перабіраем у галаве пастановы, дзень, другі...  (Не страшна, лепш даўжэй падумаць, чым паабяцаць тое, што не датрымаеш.)  Што, калі перад табой час выпрабавання – малапрыемны, аскетычны, пазбаўлены карунак і мішуры? Толькі без кіслай міны і з прыстойным выглядам, памятаеш?

Чаканнем можа стаць рызыка: пачаць маліцца за свайго ворага, прапанаваць дапамогу, альбо наадварот, адмовіцца саўдзельнічаць у нядобрых справах. З рызыкай звязана і шчырасць, калі пачынаем называць рэчы сваімі імёнамі. Магчыма, камусьці трэба не пазбягаць канфлікту, а пачаць доўгую размову, дайсці да дробязяў, да вытокаў непаразумення. Прыціснуць сваю ганарлівасць і прызнаць памылкі. А іншаму – перастаць глытаць крыўды і пачаць гаварыць.

З іншага боку, калі кагосьці чакаеш, запавольваеш хаду, нават спыняешся. Так бывае, калі чалавек вырашае больш не грашыць. Усё. Стоп. Хопіць пустых сварак, нястрыманых абяцанняў, хлусні, абыякавасці, крывадушнасці...

Адвэнт – гэта шанец абвесціць мараторый на нараканні і зайздрасць, а таксама спроба падзяліцца з блізкімі і далёкімі тым, што маеш, адсыпаючы "меру добрую, утрэсеную"...

Гэта твой шанец наталіцца радасным прадчуваннем свята, услухацца ў словы адвэнтавай літургіі, гамілій, спеваў. Прачытаць добрую кнігу. Няспешна падрыхтавацца да свята, не адкладаючы на апошнія дні. Радасць вызвалення і прымірэння чакае пасля шчырай споведзі, якая таксама патрабуе падрыхтоўкі і малітвы, каб адкрыцца перад Богам.

А можа тваё чаканне ў тым, каб адчуць працягласць часу. Адчуць, як гэта адбываецца, калі надыходзіць "поўня часу". Сёння – яшчэ не. Заўтра – не. Праз 2 тыдні – не. Дні карацеюць, холад мацнее, настрой марнее, а надзея... надзея, як агеньчык раратніх свечак, свеціць, ёсць, гарыць. Якім чынам Бог спаўняе тое, што абяцаў? Што тады адчувае душа?

Ці не падказвае табе сэрца стаць Бэтлеемам – "найменшым з гарадоў Юды"? Тады час Адвэнту будзе часам служэння ўсім і кожнаму, часам "апошніх месцаў", лагоднасці, даверу, адрачэння ад сваёй "вялікасці".

Чаканне Дзіцяці без любові – штосьці нечалавечае. Калі твае раны – як глыбокія бязводныя студні, няхай напоўняцца яны любоўю. Няхай яна пераліваецца цераз край і знаходзіць мільёны шляхоў, каб атуліць сабой іншых людзей.

То якім жа будзе тваё чаканне? Каб жа стала яно тугою... Такой моцнай, якая дапамагла хаця б крыху зразумець, як Бог чакае чалавека. Тады адкрыецца табе моц чакання і напоўніць увесь Сусвет радасць сустрэчы.

26/11/2013

Бачнае і нябачнае або Завіруха, будаўніцтва, сонца і ўдзячнасць

Сапраўды, надвор'е не мае сумлення. Дом складаюць будаўнікі, а тут ні сонца, ні цеплыні, а зусім наадварот! Таму зараз пад перастук кропель па падваконні цяжка заснуць уночы, перад вачамі – прыгожыя звонкія бярвёны, што мокнуць на ўчастку. А так хочацца, каб атрымлівалася ўсё, як найлепш, каб не змарнавалася праца ніводнага чалавека, які спрычыніўся да будаўніцтва: таго, хто рабіў прыгожы і дакладны праект, тых, што залілі добры падмурак, тых, што валілі і звозілі на пілараму лес, складалі ў штабелі, перавозілі, выбіралі ў брусе заглыбленні і пазы, тых, што капалі і засыпалі пясок, тых, што зараз на холадзе складаюць сцены... А колькі людзей яшчэ прыйдзе і будзе працаваць!... Калі ласка, уздыхніце малітоўна за іх і за нас, каб сваімі рашэннямі і дзеяннямі прыносілі карысць і дабро.


Значныя і маленькія падзеі штодня пераплятаюцца ў дзівосны ўзор, які нават не можаш ахапіць позіркам, таму што тчэш яго часта з апошніх сілаў, лічыш недасканалым і бачыш толькі невялічкі кавалак. Убачыць жа ўсё давядзецца калі-небудзь, але напэўна не ў гэтым жыцці.

19/11/2013

Кожнай журбінцы – па журавінцы


Немагчыма намаляваць на твары чалавека ўсмешку замест горкай грымасы, як цяжка не скрывіцца, з'еўшы журавіну. Адкуль жа  бярэцца ў чалавека панурасць? З чаго вырастае, калі здаецца, што няма чаго бедаваць? Карані губляюцца недзе ў сардэчнай глыбіні, куды і сам чалавек не часта адважыцца зазірнуць, і мала каму дазволіць наблізіцца. 

Нават Бога будзе вадзіць па сваіх клопатах, нагадваць пра крыўды і паніжэнні, прасіць, настойліва перапытваць, маўчаць, думаць пра сваё... І не глядзець у вочы, не заўважаць, што Богу важна... Нібы трымаючы Яго за рукаў, гаварыць-гаварыць-гаварыць. Так нязручна, так цяжка яго адпусціць і даць Богу сваю руку, дазволіць вясці і паказваць. Ці не руіны за белымі фасадамі? Ці не аб прайграных бітвах свайму эгаізму так не хочацца ўспамінаць?

Кожны адкінуты Божы дар адгукаецца журбой, не вельмі заўважнай спачатку. Так... лёгкая прыкрасць, накшталт "падумаю аб гэтым пасля"... Вось было памкненне прабачыць – не, не дарую, не сёння і не проста так. Была магчымасць злітавацца – не, буду стаяць на сваім, маё права. Хацелася дапамагчы – а можа іншым разам, сёння столькі спраў... Не ачарняць – што вы, гэта была толькі праўда, і не ў вочы ж гэта казаць! Не спяшацца – дзе там, гэта ўжо лянота, а не натхненне... Ці не?

Нават расказаць пра такія "тонкія", няўлоўныя моманты можна па-рознаму. Нават сабе. І ніхто не аспрэчвае, што ты добры. Толькі прыглядзіся і падлічы –  колькі ж натхненняў змарнавана? "Лёгкі ветрык" прайшоў так блізка... Божая ласка, з якой можна было горы пераставіць у прасторы і часе, гатовая была праліца на цябе... Каб хоць шчылінку ў дзвярах свайго сэрца пакінуў, каб хоць стаўні прыадчыніў, калі насцеж смеласці не хапае... Ой, надта часта Бога сустракаюць глуха замкненыя нашыя хаты.

Вось і кацяцца горкія журбінкі адна па адной глыбока ў сэрца... Каб за кожную з іх хто-небудзь даваў табе па журавінцы, можна было б даўно варэнне зварыць. Праўда, карысней журавіны сцерці сырымі з мёдам, напрыклад. А дзе ўся слодыч? Ва ўдзячнасці. Гэта не значыць прымружваць вочы: здайся, ўсё ціха і дзякуй Богу, а наадварот – кожнае дабро адзначыць, як Божы падарунак, разгарнуць, прыняць, узрадавацца. Нават  заробку людзі цешацца, а то падарункам! У тым уся й справа, што ні за што. Вось тым, каго ты пакрыўдзіў, сапраўды ёсць за што, а табе?.. :)

Ну, як там? Соладка ці горка? Лекі, браце, салодкімі не бываюць. А вось скончацца журбінкі-журавінкі-разумнаму-навука, тады і смак зменіцца.

07/11/2013

Малыя людзі ў вялікіх натоўпах

Diong  Crowded Bus Ride
Да ўчарашняга вечара я ведала пра "бітком набіты аўтобус" толькі тэарэтычна. Да гэтага я ездзіла ў поўных і перапоўненых аўтобусах, але ў натоўпе, які сціскае цябе да болю і абцяжарвае дыханне, апынулася першы раз. Поручні ўжо непатрэбныя, нават мая торбачка вісела  невядома дзе, асобна ад мяне... Магчыма, я забылася, магчыма, проста даўно не была ў сапраўдных чэргах і на прыпынках у гадзіны пік. Нейкая жанчына каля дзвярэй уздыхнула: "Як скаціну возяць..." Але я сумняваюся, што гаспадар загнаў бы жывёлу ў такія ўмовы. А людзі ж ездзяць так можа штодня... А хворыя на калідорах у перапоўненых шпіталях? А доўгія чэргі беспрацоўных? Людзі ў лагерах для бежанцаў... Зняволеныя ў вязніцах...

Першая думка – не хочацца туды трапляць, далучацца, і нават ведаць... А Бог выбраў перапоўнены Бэтлеем, каб прыйсці на свет. Напэўна, у заездах бітком было людзей, а вось жывёлу і тады трымалі ва ўмовах больш-менш вольных і прыстойных. Але ж як убачыць Святую Сям'ю сярод людскога руху? Усе ў Бэтлееме ведалі, навошта папрыходзілі, перапіс выглядаў значнай гістарычнай падзеяй "усёй зямлі". А насамрэч важнае было побач, але не на відавоку.

Магчыма, каб кожнага жыхара і госця горада індывідуальна абудзіў анёльскі хор... Але зноў жа – ледзь-ледзь выбіў сабе ложак у гэтым, з вашага дазволу сказаць, гатэлі, прылёг, а тут кажуць "Ідзі, там радасць, яслі, Немаўля", ты заслухаешся й пойдзеш, вернешся – а месца занятае! Добра тым пастухам устаць і пабегчы, калі губляць няма чаго... Сапраўды, добра...

"Тое, што вы зрабілі аднаму з гэтых братоў Маіх меншых, вы Мне зрабілі" – скажа Езус. Нават Яго заўважылі і сустрэлі дабром далёка не ўсе, а то Ягоных меншых, зусім маленькіх, у цяперашніх натоўпах?

Дай, Хрысце, тыя вочы, ды тую адвагу, каб не сябе, як асла, ахоўваць, а працягнуць руку свайму бліжняму ў патрэбе.


05/11/2013

Своечасовасць

Рабі не тады, калі хочаш, а калі можаш.
Беларуская прыказка

Любі
Змагайся
Радуйся
Слухай
Прабачай
Шукай
Вучыся
Пішы
Пазнавай
Гадуй
Успамінай
Аддавай
Сябруй
Трывай
Не спі


P.S. ... бясстрашна і свабодна служачы Таму, Хто дае гэтае "можаш".

02/11/2013

Пакуль жывём...

Dopóki żyjemy na ziemi mamy wpływ na statystykę mieszkańców nieba.

Пакуль жывём на зямлі, мы маем уплыў на статыстыку жыхароў Неба. 

Усіх памерлых вернікаў — адзначаецца 2 ЛІСТАПАДА, на наступны дзень пасля ўрачыстасці Усіх Святых. У гэты дзень Касцёл у Літургіі моліцца за душы ўсіх памерлых вернікаў (адсюль назва) і складае за іх Эўхарыстычную ахвяру, просячы, каб яны, ачысціўшыся ад грахоў, маглі дасягнуць благаслаўлёнага прабывання з Богам. Адбываюцца спецыяльныя працэсіі на могілках. 
За наведванне могілак з 1 па 8 лістапада можна атрымаць поўны адпуст для кагосьці з памерлых. Адпуст можна атрымаць 1 раз на працягу дня.
УМОВЫ адпусту:
1. пабожнае наведванне касцёла або капліцы (або могілак - у гэтыя дні),
2. стан ласкі - споведзь, Камунія,
3. малітва ў інтэнцыях Святога Айца "Ойча наш", "Веру...".
 

29/10/2013

Матчыны рукі заўсёды мягкія

А бабуліны – дык і слоў няма. З днём нараджэння, даражэнькая наша...


Без назвы

Дружа,
як табе жывецца ў гэту восень?
ці залатаныя да дажджоў ўсе стрэхі?
колькі налічыў за восень павуцінак?
ці цвітуць яшчэ пад ганкам астры?
ці туман ахутвае аголеныя дрэвы?
ў вочы ці глядзяць з травы апошнія рамонкі?
чым займаюць цябе справы? людзі
ці сядаюць побач з кубачкам гарбаты?
каляровых сноў ці стала болей?
ці хаця б не меней?
дзе ты?
як ты?

26/10/2013

Жыццё і Музыка ў стылі Grand

Так у Янкіным тэлефоне адлюстраваўся праспект каля філармоніі. Сапраўдны джаз
Учора мы (я, Мікалай, Яна) былі на канцэрце ў Белдзяржфілармоніі. З праграмай Grand Piano выступаў Влодэк Паўлік. На сцэне былі толькі вялікі раяль і выканаўца, ён жа кампазітар, выкладчык, пераможца... Перад тым, як загучала музыка, канферанс'е зачытаў факты з біяграфіі, дасягненні, выказванні. Потым я ўзгадвала, што на 100% спраўдзілася адна з іх: "Паўлік грае, быццам дыхае..." Больш таго, хацелася навучыцца так "дыхаць", як ён. Навучыцца напаўняць жыццё такой радасцю, шматграннасцю. глыбінёй...

Я не здолею напісаць варты ўвагі водгук, толькі выказаць захапленне талентам гэтага чалавека. Гэтую гадзіну я проста жыла, радавалася і сумавала разам з ягонай музыкай. У ёй былі і сонца, і гукі лета, і бязмежнасць мора, гармонія свету, прыгажосць жыцця, і дысананс, трагічнасць няшчасця, надзея і пяшчота.

Жывая непаўторная імправізацыя (Паўлік перад канцэртам нават не ведаў, што і ў якім парадку будзе граць), якую ніхто не запісваў, але ніводзін слухач не забудзецца. Магчыма, у дзяцей застанецца толькі ўражанне, але гэта нямала. "Грай яшчэ", – ціха прасіла жанчына на суседнім месцы. І ён зноў апускаў рукі на клавішы. Але гадзіна праляцела вельмі хутка.

Янка праз хвілін 20 заснула ў мяне на каленях. Калі мы потым смяяліся, сказала: "Ну і што, я чула, музыка была ў мяне ўнутры". Мікалаю цяжка было сядзець спакойна на адным месцы, але слухаў уважліва. Здаецца, яму найбольш спадабаўся вясёлы джаз, выкананы на біс. Музыка нагадвала бесклапотную хаду чалавека і міжволі выклікала ўсмешку. Магчыма, каб нам весялей было крочыць дадому.

Анонс канцэрта з вышэй узгаданымі цытатамі: Польскі Інстытут у Мінску. ВЛОДЭК ПАЎЛІК „GRAND PIANO” Канцэрт джазавай музыкі

24/10/2013

Не прыхіляцца

Прынікла да пылу душа мая, ажыві мяне паводле слова Твайго. Пс 119, 25

Надпісы ў грамадскім транспарце папярэджваюць, што нельга прыхіляцца да дзвярэй. І зразумела, чаму.  Гэта небяcпечна, і нават смяротна небяспечна. Нечакана апора для спіны можа ператварыцца ў пустку... І ўсё роўна прыхінаемся, калі здараецца ехаць ў перапоўненым вагоне ці аўтобусе. Пакуль ён вязе па патрэбным маршруце, пакуль трымаюць дзверы, пакуль не стала свабадней у салоне, і пакуль надзея ёсць, што паездка скончыцца добра.

Але дзіўна было б назіраць за чалавекам, які ў пустым аўтобусе прыляпіўся ўсім целам да дзвярэй, нібыта яго прыціснуў людзкі натоўп. Так і сваёй душы чалавек часта прыдумляе няўмольныя абставіны, каб апраўдаць свой грэх. У цемры можна памыліцца, але сонечнае святло праўды рассыпае падман у пыл.

Як не спазніцца заўважыць, што душа не мае, чым дыхаць? Што яна смягне без вады... Што мярцвее паволі... Чаму чалавек выбірае замест крынічных водаў Божага Слова пыл хлусні і нажывы? Ці паспее жахнуцца і ўсклікнуць: "Ажыві мяне, Божа!"?

16/10/2013

Пацеркі кастрычніка

Вось і сярэдзіна прыгожай сёлетняй восені. Падобныя на пацеркі, ягады рабіны, шыпшыны і горкай каліны прыцягваюць вока. Шапаціць каляровае  лісце – пад нагамі мацней, а падаючы з дрэў – вельмі ціха, але назіраць за ім можна бясконца, асабліва, стоячы пад высачэзнымі таполямі...

10/10/2013

Пошукі дзеля Бога: малітоўны прагляд свайго дня

Dennis Hamm, SJ
Dennis Hamm, SJ
Dennis Hamm, SJ
Dennis Hamm, SJ
Ігнацыянская малітва мае ў сабе шмат інструментаў і складнікаў. Лягчэй пра яе чуць, чым чытаць; пераймаць у айцоў-езуітаў, чым вучыцца па кніжках. Але друкаванае слова таксама бывае карысным. Першыя паслядоўнікі святога Ігнацыя Лаёлы, як і мы, мелі няшмат магчымасцяў і часу, каб маліцца з раніцы да вечара, таму ён прапанаваў ім інтраспектыўную малітву на заканчэнне дня. Можна назваць яе праглядам, экзаменам, даследваннем – не толькі сумлення, але ўсёй свядомасці. Але гэта не проста саманазіранне, што па сутнасці азначае інтраспекцыя, гэта малітва, якая можа прынесці вельмі шмат радасці, свабоды і зразумення ў нашае жыццё, малітва, якая дапамагае пачуць Бога і сваё сэрца. 

Аўтар: Dennis Hamm, SJ 
Крыніца: http://www.ignatianspirituality.com

Аднойчы, прыкладна 20 гадоў таму, падчас снядання і пазнейшых разважанняў, мне адкрылася адна важная рэч. Можна назваць яе невялікім аб'яўленнем. У той час я жыў у малой супольнасці, якая складалася з 5 езуітаў. Усе яны былі аспірантамі (graduate students) з Нью-Хейвена, штат Канэктыкут. Я сядзеў на кухні сам-насам са сваёй кашай, калі зайшоў адзін езуіт і сказаў: "Якраз перад тым, як прачнуцца, я бачыў вельмі дзіўны сон. Літургічны сон. Лектар толькі што прачытаў першае чытанне і пачаў абвяшчаць рэфрэн рэспансарыйнага псальма: "Калі з першага разу табе не ўдаецца, спрабуй, спрабуй яшчэ раз". І ўсе прысутныя сур'ёзна паўтарылі: "Калі з першага разу табе не ўдаецца, спрабуй, спрабуй яшчэ раз"

Нам абодвум гэта здалося вельмі пацешным. Але спачатку я не меў пэўнасці, чаму гэтая фраза нас так насмяшыла. Сапраўды, ці ж не кожны пагодзіцца з тым, што гэтая максіма мае ў сабе праўду, якая падбадзёрвае і натхняе: "Калі з першага разу не...", а таксама з'яўляецца міжкультурнай збітай ісцінай: "Keep on truckin'!" – "Добрая работа! Працягвай!" Тады чаму гэтыя словы так абсурдна гучаць у літургіі?

26/09/2013

Запамінаючы адчуванні

Мне падабаецца прысутнічаць на занятках па спецыяльнасці ў Янкі. Музычная школа, фартэп'яна, невялічкі кабінет з высокім акном на паўсцяны, старыя дрэвы вакол будынку.

Першыя ўрокі – як трымаць руку, як апускаць і адрываць моцныя пальцы ад клавішаў, напаміны пра простую спіну і свабодныя мяккія запясці. Дзе ноты на клавіятуры, дзе на нотным стане. Рытм, ключы і шцілі... Шмат чаго трэба змясціць у галаве ў першыя месяцы навучання...

Заўважыла, як адрозніваюцца заняткі музыкай ад камерцыйнай дзейнасці. Нават вочы настаўнікаў зусім іншыя. Канешне, я зазірнула ў вочы далёка не ўсім эканамістам, але ўсё ж...

Учора прымерыла на сябе адну заўвагу, якая мне вельмі спадабалася. Педагог разбірала з дачкой новую песеньку.
"Вочы – у ноты, а рукі запамінаюць адчуванні", – і настаўніца падтрымлівала і выпраўляла паставу пальцаў і рук.
"Цяпер сама. Толькі вочы глядзяць на рукі, мелодыю ты помніш. Вочы зараз дамагаюць рукам трымацца правільна і прыгожа".

Што б такога рабіць у жыцці, каб хацелася запамінаць адчуванні? Каб хацелася іх пражываць, вучыцца ад іх? Можа, кожны з нас нешта робіць, толькі не заўважае, як пальцы дакранаюцца клавіш штодзённасці, даўно не трымае спіну простай, не спалучае ў руках моц і свабоду...