Марозная прыгажосць

Калі на вуліцы мінус 20 з нечым, наваколле заўважаеш адным вокам, хаваючы нос у шалік. Стыгнуць рукі, ногі самі нясуць людзей да цяпла. Застаюцца тыя, хто не можа пакінуць сваю варту, тыя, хто патрэбен іншым людзям, каб іх жыццё працягвалася ў звычайным тэмпе. А таксама тыя, у каго няма іншага выйсця. Дай, Божа, шчасліва перажыць маразы ўсяму жывому...
Прыгажосць людской салідарнасці, дапамогі, шчырасці нашмат мілей, чым зімовыя пейзажы.
Нават тыя, якія здымаеш уласнаручна.

Вуснамі дзіцяці

Сёння Віталік сказаў мне нараніцы: "Ты, мамачка, добрая, але няправільная". Вельмі трапна. Каб наяўнае дабро ды ў адпаведнае рэчышча...
Акалічнасці нараджэння гэтай характарыстыкі такія: я спрабавала падказаць яму, як скласці канструктар :) Але ў яго заўсёды ёсць сваё меркаванне, як павінна быць.

Здымак восеньскі, галубы за вакном мясцовыя. Дзіцячая цікаўнасць

Выйсці насустрач

Часам здараецца так, што падзеі і думкі віруюць, як мора ў бурлівую ноч. Засяродзіцца на малітве не дапамагаюць ні месца, ні цішыня, ні добрыя тэксты, ні інтэнцыі. Можна, канешне, пакінуць усё так, як ёсць, учапіцца за борт свайго човенка і прасіць "Божа, змілуйся, суціш!"

Можна нават моцным голасам, калі ж бо хвалі ўсё большаюць, адчай залівае ўсё навокал і бездапаможнасць руйнуе сэрца... Дзе ж Ты, Божа наш?..
Узнікае пытанне: а дзеля чаго ты клічаш Бога? Дзеля свайго супакою, каб вярнуць былы камфорт, ці каб пачуць Яго? Сустрэць Яго?
Тады выходзь насустрач. Так, са сваёй утульнай схованкі НА бурлівую ваду.
Бог прыйдзе, не сумнявайся. І ўсе твае віры, цёплыя і халодныя цячэнні будуць, як на далоні, усе сполахі і вятры абрынуцца з розных бакоў... "Не бойся, толькі вер". На Яго рукі можна спадзявацца, а міласэрнасць Ягоная не мае дна.
Што з бурай зрабіць далей – суцішыць ці ўзмоцніць – толькі Яму вырашаць...

Абяцанкі і нечаканкі

Абяцанкі на Новы год звычайна даюць дарослыя, а прыемных нечаканак спадзяюцца дзеці. А можа наадварот: Новы год абяцае дзецям падарункі, а дарослыя фармулююць жаданні, якія павінны нечакана пазбывацца ў наступным годзе.

Сёння папа Францішак заклікае "зачэрпнуць з ясляў глыбокую радасць і супакой, што Езус прыносіць свету". Ці не гэтага мы так жадаем сабе і іншым? Але пачынаем толькі бегчы і завіхацца хутчэй, замест таго, каб прыйсці і зачэрпнуць. Парадокс.

Божае абяцанне споўнілася. Плён яго – шматкротны і незлічоны. Дзякуючы за год мінулы, шчыра прыгледземся за нашых дасягненняў, выпрабуем нашыя абяцанні і падарункі – куды яны вядуць? Да глыбокай радасці ці павярхоўнай? Ці прыносяць сэрцу супакой? Не ўспомню зараз, хто, мудра напісаў: "Супакой свету пачынаецца ў тваім сэрцы".

Няхай жа пачынаецца з Новым годам супакой, сапраўдная радасць, дабро і зразуменне!
Мае шчырыя віншаванні!

Пра веру і сям'ю

З энцыклікі LUMEN FIDEI Сятога Айца Францішка:

Вера і сям'я

52. Пасланне да Габрэяў, калі кажа пра вандроўку Абрагама да будучага горада, згадвае пра благаслаўленне, якое перадавалася ад бацькоў дзецям (пар. 11, 20-21).
Першым асяродкам, у якім вера асвятляе горад людзей, з’яўляецца сям’я. Асабліва маю на ўвазе трывалы саюз мужчыны і жанчыны ў сужэнстве.
Узнікае ён

   з іх любові, якая ёсць знакам і прысутнасцю Божай любові, 

   з прызнання і прыняцця дабра сэксуальнай розніцы, праз што сужэнцы могуць стаць адным целам (пар. Быц 2, 24) i нарадзіць новае жыццё, што з’яўляецца праяўленнем дабрыні Стварыцеля, Яго мудрасці і Яго плану любові. 

Абапіраючыся на гэтую любоў, мужчына і жанчына могуць абяцаць сабе ўзаемную любоў у жэсце, які ахоплівае ўсё жыццё і нагадвае вельмі шмат рыс веры. Абяцанне любові назаўсёды становіцца магчымым, калі мы адкрываем большы за нашыя праекты план, які нас падтрымлівае i дазваляе нам ахвяраваць каханай асобе ўсю будучыню.
Вера дапамагае таксама зразумець усю глыбіню і багацце нараджэння дзяцей і дапамагае нам прызнаць у ім стваральную любоў, якая дае і даручае нам таямніцу новай асобы. Сара менавіта дзякуючы сваёй веры стала маці, разлічваючы на вернасць Бога Яго абяцанню (пар. Гбр 11, 11).

53. У сям’і вера суправаджае ўсе перыяды жыцця, пачынаючы з дзяцінства: дзеці вучацца спадзявацца на любоў сваіх бацькоў. Таму важна, каб бацькі клапаціліся пра супольнае практыкаванне веры ў сям’і, спадарожнічалі дзецям на шляху сталення веры.
Асабліва моладзь, якая перажывае такі складаны, насычаны і важны для веры перыяд жыцця, павінна адчуваць блізкасць і клопат сям’і і касцёльнай супольнасці на сваім шляху сталення ў веры. Мы ўсе бачылі, што падчас Сусветных Дзён моладзі маладыя людзі выказваюць радасць веры, абавязваюцца жыць паводле веры штораз больш трывала і больш велікадушна. Моладзь прагне вялікага жыцця. Сустрэча з Хрыстом, дазвол, каб нас падхапіла і вяла Яго любоў, пашырае гарызонт жыцця, дае моцную надзею, якая не падмане.

Вера – гэта не ўцёкі для малаадважных людзей, але пашырэнне прасторы жыцця. Яна дазваляе адкрыць вялікі заклік, пакліканне да любові, і дае ўпэўненасць, што гэтая любоў вартая даверу, што варта ёй даверыцца, бо яе фундаментам з’яўляецца вернасць Бога, якая мацней за ўсе нашыя слабасці.

---------------------

"...трывалы саюз мужчыны і жанчыны ў сужэнстве ...узнікае з іх любові, якая ёсць знакам і прысутнасцю Божай любові..." 

Сапраўды, калі маладыя людзі сустракаюцца, і нават прызнаюцца адно аднаму ў каханні, яны часта задаюцца пытаннем – што паміж намі: закаханасць ці глыбокае пачуццё? Як не памыліцца? 

А аказваецца, што трэба "проста" ўмець распазнаваць знакі Божай прысутнасці. Бо калі яна ёсць, можна будаваць далей, можна абяцаць сабе ўзаемную любоў, можна застацца "трывалым саюзам мужчыны і жанчыны", а не саюзам жанчыны і дзяцей, мужчыны і ягоных сяброў, жанчыны і кар'еры і г.д.

"...фундаментам з’яўляецца вернасць Бога, якая мацней за ўсе нашыя слабасці." Таму Божая прысутнасць, Божая любоў не выветрыцца, колькі б год не праляцела над сям'ёй і колькі б горычы не спазналі мужчына і жанчына.

Вера пашырае прастору жыцця... Жыцця ўласнага і жыцця іншага чалавека, калі ж мы ўсе звязаныя нябачнымі ніткамі. Сям'я як пакліканне да любові і даверу – сапраўды, адкрываюцца бясконцыя гарызонты.

Майдан. Неба над і неба побач

У панядзелак 23-га – ненаўмысна, але з аказіяй – паўдня прабыла на кіеўскім майдане Незалежнасці. А на нешматлікіх здымках, па большай частцы, неба – над плошчай, над Дняпром, над вакзалам. А ва ўспамінах – шчырасць і вольнасць. Калі падыходзіш да майдана, бачыш барыкады. Ствараецца ўражанне, што людзі ўзвялі агароджу ад усяго свету. Але насамрэч, уваход і выхад вольны, і менавіта ўнутры існуе прастора, дзе няма межаў і муроў паміж людзьмі, дзе прысутнасць чалавека і ёсць праверкай на сапраўднасць. Чаму ты тут стаіш? Чаго ты хочаш? Навошта? За каго, за якую будучыню? Што далей? І адказы патрабуюць ад кожнага чалавека шчырасці. І ад тых, хто прыехаў ненадоўга здалёк, і ад сталых удзельнікаў. І ад святароў таксама. Пад самай стэлай стаіць грэка-каталіцкая капліца-намёт. Унутры – прыцемак. Пад нагамі – бетонныя пліты майдана. Крыж, стол, некалькі іконаў са свечкамі пад імі, печка-буржуйка. Хрыстос і Маці Божая ў дрыготкім святле. І святары, сёстры, звычайныя веруючыя, якія на галасы спяваюць малебны. На фоне прамоў, што гучаць са сцэны, тут – ціхае "Маці, ты ведаеш нашае гора..." Побач, так блізка...

Няпоўныя шклянкі

Пра няпоўныя вочы ўсе ведаюць, што гэта дрэнна, таму што чалавек з такімі вачмі ўсім і ўсяму зайздросціць. Але са шклянкамі – іншая гісторыя. Яе таксама многія чулі. Чалавек, напоўнены самім сабой даверху, падобны на шклянку з вадой, у якую Бог не можа дадаць ані кроплі. Таму "хрысціянін – гэта пустая шклянка", г.зн. той, хто чакае ўсяго ад Бога.

Тады што насамрэч значаць нашы падзенні? Ці не аказія яны для таго, каб пазбыцца эгаізму, якім мы напоўнілі сябе? Часам дастаткова стаць на калені перад Панам, каб ганарлівасць адпусціла душу. А бывае, апамятаешся толькі лежачы на зямлі пасля балючага падзення. Кожны раз – гэта шанец не хадзіць па замкнутым коле, але прыйсці са сваёй пусткай да Таго, Хто можа яе запоўніць Сабой.

Не сядзі

не сядзі ў фатэлі

склаўшы рукі
чакаючы
невядома на што
калі хочаш
споўніць мары
мусіш зрабіць гэта сёння
заўтра няпэўнае
можа не стацца
ці пайсці бокам
зусім іншым шляхам
у другую хату
тваё толькі сёння
трывае хвіліну
неспадзявана
адыйдзе бясследна
калі ўжо пойдзе
яго не дагоніш
бо ўсе сляды
хавае дакладна
ніхто да яго
не пакажа дарогі

маеш толькі сёння
што трывае хвіліну

той жыў сапраўдна
хто не прадаў мары

кс.Вацлаў Бурыла

Дзіцячае супер-пытанне

Усе ведаюць, якое гэта пытанне? Лёгка здагадацца: гэта пытанне называецца "Чаму?" Дарослым таксама нельга пра яго забывацца.
Учора перад сном. Казка прачытана, святло выключана. Віталік (4,5 гады):
– А можна "Купалінку"?
– Можна.
Ціха спяваю "Купалінку".
– А чаму песня такая сумная?
– Так, сумная. Людзі такую злажылі калісьці даўным-даўно.
Хвіліна маўчання.
– А-а. Напэўна таму, што нехта застаўся адзін у садочку... Яго не забралі, а ўжо цёмна... І кветка рукі коліць. Ведаеш, ёсць такія кветкі, што толькі падсунеш палец, а яна "гам" і ўсё?
– Не, не ведаю.
– Ёсць-ёсць. Вось і сумная песня...

Так, панове, задавайцеся пытаннямі, шукайце адказы, разважайце, наколькі дазваляюць межы вашага разумення. І здзіўляйце сваіх жанчын :)

Адвэнт. Знайсці сваё чаканне

 А чакаць жа ніхто не любіць. Людзі здаўна вынаходзяць нейкія рэчы, сэрвісы, аптымізацыі і паслугі, каб скараціць чаканне, не марнаваць час, пазбегнуць непрыемных перажыванняў.

Чаму ж такім каштоўным з'яўляецца адвэнтавае чаканне? Чаму нельга атрымаць адразу Свята Божага Нараджэння? Катэхэты ведаюць, што такія пытанні часта задаюць дзеці. А дарослыя ўжо спрабуюць высвятліць самі, што будзе, калі не рыхтавацца, не пасціць, не абцяжарваць сябе пастановамі, а "атрымаць" адразу свята. А потым на наступны ж дзень сказаць: "Вось і прайшло, нібыта  нічога й не было". Сумна, праўда? Больш таго, чаканне "за кампанію з іншымі" таксама прыносіць мала карысці. Пражыць гэты перыяд трэба сваім сэрцам, знайсці сваё чаканне і свае азнакі, што Божае абяцанне вось-вось споўніцца – прыйдзе Збавіцель, блізка выратаванне, цемра адступае перад Святлом.


Такім чынам, калі пазычыць чаканне не атрымліваецца, трэба шукаць сваё. Напрыклад, чакаючы, можна выйсці Хрысту насустрач, падрыхтаваць Яму падарунак. Толькі – што рабіць і як? Перабіраем у галаве пастановы, дзень, другі...  (Не страшна, лепш даўжэй падумаць, чым паабяцаць тое, што не датрымаеш.)  Што, калі перад табой час выпрабавання – малапрыемны, аскетычны, пазбаўлены карунак і мішуры? Толькі без кіслай міны і з прыстойным выглядам, памятаеш?

Чаканнем можа стаць рызыка: пачаць маліцца за свайго ворага, прапанаваць дапамогу, альбо наадварот, адмовіцца саўдзельнічаць у нядобрых справах. З рызыкай звязана і шчырасць, калі пачынаем называць рэчы сваімі імёнамі. Магчыма, камусьці трэба не пазбягаць канфлікту, а пачаць доўгую размову, дайсці да дробязяў, да вытокаў непаразумення. Прыціснуць сваю ганарлівасць і прызнаць памылкі. А іншаму – перастаць глытаць крыўды і пачаць гаварыць.

З іншага боку, калі кагосьці чакаеш, запавольваеш хаду, нават спыняешся. Так бывае, калі чалавек вырашае больш не грашыць. Усё. Стоп. Хопіць пустых сварак, нястрыманых абяцанняў, хлусні, абыякавасці, крывадушнасці...

Адвэнт – гэта шанец абвесціць мараторый на нараканні і зайздрасць, а таксама спроба падзяліцца з блізкімі і далёкімі тым, што маеш, адсыпаючы "меру добрую, утрэсеную"...

Гэта твой шанец наталіцца радасным прадчуваннем свята, услухацца ў словы адвэнтавай літургіі, гамілій, спеваў. Прачытаць добрую кнігу. Няспешна падрыхтавацца да свята, не адкладаючы на апошнія дні. Радасць вызвалення і прымірэння чакае пасля шчырай споведзі, якая таксама патрабуе падрыхтоўкі і малітвы, каб адкрыцца перад Богам.

А можа тваё чаканне ў тым, каб адчуць працягласць часу. Адчуць, як гэта адбываецца, калі надыходзіць "поўня часу". Сёння – яшчэ не. Заўтра – не. Праз 2 тыдні – не. Дні карацеюць, холад мацнее, настрой марнее, а надзея... надзея, як агеньчык раратніх свечак, свеціць, ёсць, гарыць. Якім чынам Бог спаўняе тое, што абяцаў? Што тады адчувае душа?

Ці не падказвае табе сэрца стаць Бэтлеемам – "найменшым з гарадоў Юды"? Тады час Адвэнту будзе часам служэння ўсім і кожнаму, часам "апошніх месцаў", лагоднасці, даверу, адрачэння ад сваёй "вялікасці".

Чаканне Дзіцяці без любові – штосьці нечалавечае. Калі твае раны – як глыбокія бязводныя студні, няхай напоўняцца яны любоўю. Няхай яна пераліваецца цераз край і знаходзіць мільёны шляхоў, каб атуліць сабой іншых людзей.

То якім жа будзе тваё чаканне? Каб жа стала яно тугою... Такой моцнай, якая дапамагла хаця б крыху зразумець, як Бог чакае чалавека. Тады адкрыецца табе моц чакання і напоўніць увесь Сусвет радасць сустрэчы.