Неасвоеныя абшары

"Ад Асэмона хай паверне мяжа да ручая Егіпецкага і спыніцца хай на беразе Вялікага мора..." (Кніга Лічбаў 34)

Узнікае дзіўнае пачуццё анімацыі ў гэтым раздзеле, калі межы праходзяць, робяць павароты і спыняюцца без удзелу людзей. Нібы ў 3D-графіцы аловак крэсліць на зямной паверхні жывыя лініі. Што б ні прыдумалі людзі, хоць бы выракліся свайго краю, межы застануцца там, дзе яны ўсталены. "Хай будзе мяжа тут... хай пойдзе там... хай спыніцца... Гэта хай будзе зямля вашая з межамі сваімі вакол".

Так і трывае гэты няскончаны рух... Зямля Абяцаная, за якую трэба змагацца, засяляць, вяртацца зноў, і зноў будаваць, губляючы, узнімаць з руінаў. Не абмежаванне, але прастора для вольнага жыцця ў еднасці з людзьмі і Богам, месца бяспечнае, мілае сэрцу.

Цеплыня

Прага, сакавік 2015

Слухаючы вецер, які віруе за акном працоўнага кабінета, я ўспамінаю тры цёплыя сакавіцкія дні ў Празе. Фотаздымкі, канешне, нагадваюць пра многія добрыя моманты, пра прыгажосць архітэктурных помнікаў, дзівосы заапаркавых абшараў, вяртаюць у цішыню і велічнасць храмаў... Але таксама ўзгадваецца мне адзін самотны шпацыр перад сняданнем па навакольных вуліцах ля гасцінiцы, дзе мы начавалі. Высветлiлася, што мы жывем пад гарой, праз якую зроблены пешаходны тунэль. Даволі шмат людзей ім карысталася па дарозе на працу, некаторыя - нават не злазячы з ровараў.

Меню при весенней усталости

Трудно избавиться от усталости и раздражительности? На дворе светит солнце, а ваше настроение – хуже некуда, трудно сконцентрироваться, не хватает ни сил, ни желания что-либо делать? Это весеннее недомогание наваливается на нас после ухода зимы. Долгие холодные месяцы мы мало двигались, нам не хватало витаминов и солнечного света, в организме скопились токсины. Все это становится причиной усталости, подавленности, головной боли и кругов под глазами.

Что поможет организму восстановить силы быстрее? Движение на свежем воздухе и восполнение нехватки витамина С, микро- и макроэлементов.

Самотнасць, духоўнае паглыбленне, праца

Пра гэтыя тры справы і менавіта ў такой чарговасці разважае кардынал Аўгустын Бэа над укрытым жыццём Езуса Хрыста ў Назарэце. Кардынал піша аб сабе, сваёй святарскай самоце, патрэбе ў духоўным узрастанні, аб сваёй працы, якая і ёсць пакліканнем, але ад гэтага не робіцца лягчэйшай. Ягоныя думкі вельмі своечасова гучаць у посце, але не варта забывацца пра гэтыя справы і потым.

Спазненне

Я выйшла сёння з працы акурат так, каб забраць малодшага сына з садочка і паспець на Крыжовы Шлях у капліцу. Спачатку ў машыне загарэўся сігнал запраўкі, канчалася паліва. Павінна хапіць дадому, падумала я. На МКАД адразу ж уткнулася ў корак, які, праўда, павольна сунуўся наперад, але ве-е-ельмі павольна. Паспець на 18.30 у капліцу было нерэальна. Потым усе ж такі запраўка, садок, мокрая дарога...
Уваходзім у капліцу – "Стацыя 14. Пахаванне".
Прыйшла... Усё прамінула без мяне: жыццё Езуса, абвяшчэнне Евангелля, цуды, дарога ў Ерусалім, Гэтсэмані, суд, крыжовыя пакуты і нават "Будуць глядзець на Таго, Каго прабілі"... Толькі цяжкі камень над гробам і змрок.

Крыжовы Шлях – традыцыя, малітва, разважанне, і нарэшце, можа быць індывідуальным, калі спазняешся. Але людзі, да якіх мы "не паспяваем", якіх адкладаем, на якіх шкадуем часу – іх не "перажывеш" яшчэ раз, у індывідуальным парадку. Мы адбываемся зараз. Заўтра можа быць позна...

О, Божа другіх шансаў і новых пачаткаў. Вось я зноў...

На добры пачатак

"З чаго трэба пачынаць Вялікі пост?" – дапытваўся ў нядзелю кс.Казімір у дзяцей на св.Імшы? "З малітвы!" – спрабавалі згадаць дзеці. Што-што, а дабіраць адказы, каб спадабацца дарослым, яны ўмеюць з маленства. Пытанне прагучала ў той момант св.Імшы, калі ўсе павінны былі перадаць адзін адному знак супакою – пакланіцца альбо паціснуць руку.
"Падыдзіце зараз да сваіх бацькоў і папрасіце прабачэння, але так ціха, каб ніхто, акрамя мамы і таты, не пачуў", – сказаў ксёндз-пробашч. І дзеці разыйшліся па капліцы... Некаторыя, як Янка, не гаворачы ані слова, моцна абдымалі сваіх бацькоў, усміхаліся з палёгкай і вярталіся на свае месцы на першых лаўках.

Так, з гэтага трэба пачынаць. Не толькі пост, але кожную размову, і верагодна, кожную думку пра іншага чалавека. Не-прабачэнне асляпляе, бо ты бачыш толькі свае прэтэнзіі, патрабаванні, доказы сваёй правасці, гаворыш, нібы за сцяной. Прабачыць іншаму, што ён іншы, здаецца, не так складана. Прабачыць, калі цябе крыўдзяць, выкарыстоўваюць, прыніжаюць, здзекваюцца?.. Як? Людзі, якія перажылі сапраўдныя здзекі, кажуць, што калі гэтага не зрабіць, не прабачыць, то значыць, твае каты перамаглі, а ты – не зможаш быць вольным.

Цяжкая, неспасцігальная да канца рэч, прабачэнне. Часам зло, якое дасведчыў чалавек, пакідае пасля сябе пні замест прыгожых гонкіх соснаў, пустэчу замест жыцця. Нянавісць толькі дадасць атруты на гэтае месца, каб нічога больш не расло. Прабачэнне ж абудзіць вясну, з якой, з Божай дапамогай, вернецца жыццё.

Два філяры Вялікага посту

Учора ў маленькай капліцы малады святар падчас святой Імшы ў Папяльцовую сераду сказаў вельмі кароткае казанне. Ён прасіў памятаць, што галоўныя рэчы ў перыяд Вялікага посту – гэта радасць і любоў. А замест хваляванняў, як бездакорна выканаць усе свае велікапосныя пастановы, прасіў памятаць аб нашай прысутнасці каля Езуса, Які ўзяў на Сябе нашыя грахі і знішчыў іх на крыжы.
І не проста гаварыў, а нібы дзяліўся гэтай любоўю і радасцю, і нейкім ціхім і добрым святлом, якое на момант адкрыецца табе і зноў схаваецца.

І я вось думаю, што сапраўды, цудоўны настаў перыяд, калі можна не зберагаць, а дзяліцца. Толькі спачатку трэба напоўніць сваё сэрца радасцю і любоўю, дазволіць ім вырасці да моцных філяраў, якія не знікнуць ад першай няўдачы, не пахіснуцца ад злога ветру, абароняць ад абыякавасці і ляноты... Вядома ж, само не вырасце, не збудуецца, але душэўная праца на тое і ёсць, каб быць няспыннай, сумленнай і ...нябачнай, да пары да часу.

Пяць парадаў, як любіць мацней

Насамрэч, існуе безліч спосабаў любіць і ўзрастаць у любові, але давайце зараз засяродзімся на пяці.

1. Убачыць хаця б адну добрую якасць.

Ва ўзаемаадносінах, асабліва тады, калі вы настроены крытычна і сварліва, задайце сабе пытанне: "Якая рыса характару гэтага чалавека з'яўляецца выдатнай? Што я не павінен выпускаць з-пад увагі?" Засяроджванне на якасці, якую вы цэніце, дапаможа вам справіцца з тымі рэчамі, якія сур'ёзна раздражняюць, змяніць накірунак сваіх пачуццяў і гутаркі ў цэлым.

2. Слухаць.

Магчыма, вы пражылі побач з чалавекам 40 год і можаце заканчваць фразу, якую ён пачынае гаварыць. Але вы ўсё яшчэ шмат чаго не ведаеце і не бачыце. Вы не здолееце зазірнуць у душу іншай асобе. Часам, каб даведацца, што трэба для яе зрабіць, дастаткова слухаць з адкрытасцю і ўвагай. Не думайце, што вы загадзя ведаеце, чаго ён хоча альбо чаму ёй балюча, альбо што магло б ашчаслівіць чалавека.

3. Дадаць крыху гумара.

Смех можа прынесці палёгку і вызваленне практычна ў любой сітуацыі. Магчыма, вы нясеце сябе занадта паважна. Магчыма, уцяжарваеце адносіны вялікай інтэнсіўнасцю і празмернымі чаканнямі. Дазваляйце сабе бачыць нагоду для гумара сярод штодзённых спраў.

4. Цаніць сілу добрай размовы.

Чаму так важна для людзей – знаходзяцца яны ў рамантычных адносінах ці ў сяброўскіх – развіваць агульныя інтарэсы. Калі мы ўдзельнічаем у доўгіх дыскусіях пра фільмы ці кнігі, пра пешыя вандроўкі ці любімы від спорту, мы даём адзін аднаму стымул і свежую энэргію розуму і сэрцу. Няма такога рэчыва, што замяніла б размову паміж людзьмі.

5. Працаваць у напрамку дабра для іншага.

Гэта цяжка зрабіць, пакуль вы захоплены сваім уласным жыццём. Час ад часу спытайце сябе: як я магу памагчы гэтаму чалавеку дамагчыся поспеху? Як я магу яго заахвоціць песціць надзеі і мары? Перамяшчаючы фокус на іншага чалавека, вы здолееце вызваліцца ад свайго  эгацэнтрызму і адкрыць сваё жыццё на мацнейшую і глыбейшую любоў.

Паводле Vinita Hampton Wright 

Разважанні з іголкай і ніткай

У нашай Бараўлянскай парафіі ў снежні (2014г.) утварыўся дзіцячы тэатральны гурток. Вядома, у першай пастаноўцы дзеці рыхтаваліся паказаць гледачам гісторыю Божага нараджэння. Пакуль старэйшы сын вучыў словы святога Юзэфа, я павінна была падоўжыць яму вопратку, каб ён меў больш прыстойны выгляд.

Для таго, каб прымерыць, прымятаць, падраўняць, прышыць, мне спатрэбіўся кавалак часу, рукамі – не машынай. І за работай (не памятаю, у сувязі з чым) успомніўся выраз з Евангелля св. Лукі: "Маці Яго захавала ўсе словы у Сваім сэрцы". Перашываючы адзенне для св.Юзэфа, хоць бы для тэатральнага, я ўслухалася ў гэты сказ з новым пачуццём. Зараз нам лягчэй незвычайна адносіцца да Маці Божай, чым зразумець, што Яе святасць узрастала сярод звычайных рэчаў, заняткаў і клопатаў. Усё, што Марыя саткала, пашыла, згатавала і зрабіла, не толькі матэрыяльнае, усё адбылося пад гучанне тых схаваных у глыбіні сэрца слоў.

Што трэба, каб загучала Божае слова ў сэрцы? Магчыма, як гэта ні парадаксальна, схаваць яго як найглыбей, бо штодзённая мітусня змывае з паверхні сэрца не толькі словы, але і людзей, рэчы, падзеі. А пра сэрца лепш, чым у энцыкліцы Lumen fidei, мне не сказаць: "Паводле Бібліі цэнтрам чалавека з’яўляецца сэрца, у якім сустракаюцца ўсе яго вымярэнні: цела i дух; глыбіня асобы і яе адкрыццё на свет і іншых; розум, воля і пачуцці. Вось жа, калі сэрца здольнае яднаць гэтыя вымярэнні, то дзеецца так таму, што яно з’яўляецца месцам, дзе мы адкрываемся на праўду i любоў i дазваляем, каб яны ў глыбіні закранулі нас i перамянілі."

Ад таго, што схавана ў цэнтры чалавека, залежыць кожнае "шво" на тканіне нашага жыцця. Якім быў бы свет, каб усе яны былі выкананы з любоўю да Бога і бліжняга?..

Зорка Бэтлеемская

Сёння я прачытала кароткае і цудоўнае разважанне пра шлях Трох Каралёў, які скончыўся каля Маленькага Хрыста. Яны не ведалі, што і каго шукаюць, але ішлі, сумняваліся, распытваліся, радзіліся, шукалі далей, даверыліся зорцы, якая вяла іх.

Як падобны наш шлях на іх пошукі! І як моцна мы патрабуем зоркі, якая прывядзе нас у дом, дзе ўбачым Хрыста, каб аддаць Яму ўсё, што маем, усе свае здабыткі і падарункі.

Можна задаць сабе пытанне: што з'яўляецца маёй зоркай? І можна прасіць Бога, багатага міласэрнасцю і ласкай, даць кожнаму з нас гэтую зорку, за якой можна прыйсці дадому.