На последней неделе...

Борис Пастернак - стихи 

Детская вера

Они часто удивляют нас, взрослых, и своими вопросами, и сделанными по итогам наших ответов выводами. Но гораздо сильнее воздействуют их жесты и поступки, которыми они выражают свою любовь.

Любимая просьба моей дочки: "Расскажи сказку. Новую! Или старую по-своему!" Вчера перед сном я пересказывала мультик "Катерок". Там еще песенка "Чунга-чанга", но о ней я умолчала, чтобы в 10 вечера не начинать концерт детских песен. А то в понедельник у меня в "Репке" выросла не одна большая, а 100 маленьких... И наша совместная новая сказка, в которой мы считали, кто сколько вытащил репок, затянулась на полчаса, как минимум, с неожиданными поворотами сюжета и дружным хохотом :)

А вчера Янка спросила в конце моей фразы о том, что Бог создал все, но не дует, как ветер, каждый раз, когда начинается шторм:

- А где Бог?

- Мы не видим, но Он повсюду, везде.

И она вдруг сделала быстрый обнимающий жест руками, как будто прижала к себе кого-то невидимого.

Мы так часто огорчаемся своим бесплодным поискам Бога и человека... Но готовы ли мы просто обнять, если найдем? Или только при определенных условиях, соответствии нашим ожиданиям, после ответов на все наши вопросы?...

Бацькамі быць

Напісаць пра дзяцей - проста і, адначасова, складана. Пра тое, што яны - супер, цяжка не здагадацца. Пра тое, колькі з імі мітусні - гэта трэба самому перажыць :)

Пра тое, як з імі даць рады, а што больш важна - як іх навучыць даваць рады са сваім жыццём - вось пра што думаю і гляджу на іншых, і шукаю адказу.

Наш першынец – Міколка, Колька – нарадзіўся ў пачатку зімы напрыканцы 2002 года, калі выпаў першы сталы снег. Мне было 25 год, я забяспечыла сябе кніжнымі ведамі пра дзяцей для маладых бацькоў, але далека не лепшымі. А парады бабуль мне здаваліся неактуальнымі, толькі рабіла выгляд, што слухаю. Карацей, была такой курыцай – сумна ўспомніць. Як бы гадаваліся першыя дзеткі ў бацькоў, каб не любоў? Слушна, без яе не было б ні бацькоў, ні дзетак! А калі розуму і вопыту не хапае, то менавіта, любоў не дае зусім разгубіцца і нарабіць непапраўных памылак.

Споведзь. Умовы i формулы

"Верны Бог не можа адмовіцца ад самога сябе, не можа адмовіцца ад нас, не можа адмовіцца ад сваёй любові, не можа адмовіцца ад свайго народа, таму што любіць нас. Такая яна — вернасць Бога...

Калі прыступаем да сакрамэнту пакаяння, калі ласка, давайце не думаць, што ідзём у хімчыстку, каб змыць бруд. Не. Мы ідзём, каб увайсці ў любячыя адбымкі гэтага вернага Бога, які заўсёды нас чакае. Заўсёды..." Папа Францішак.

Грэх – гэта не толькі свядомае і добраахвотнае парушэнне Божай запаведзі альбо касцёльнага наказу; гэта не толькі канфлікт з сумленнем. Грэх - гэта адыход ад Бога, парушэнне годных узаемаадносінаў паміж чалавекам і Богам, чалавекам і супольнасцю Касцёла. Гэта асабістая знявага бясконцай велічы Бога і Яго Айцоўскага Сэрца.

Кароткiя падказкi для споведзi на беларускай мове, польскай i рускай

Бабуня & K₀

“От пры Польшчы жылі дык жылі!..”- любіла казаць мая бабуня Стася. А пажыла і бачыла, як той казаў, за 94 гады ўсяго. Але найлепш памятала і з найбольшым замілаваннем гаворыла, канешне, пра дзяцінства, дзявоцкую сваю маладосць. Менавіта на часы “пры Польшчы” прыйшоўся гэты час.

Нарадзілася яна ў весцы Варашылкі, побач з Віленскім шляхам. Да Нарачы верст 25 якіх. Але пешшу ў іншы бок хадзілі - у Вільню ў Вострую браму 50 вёрст... От, што там, выйшаў і пайшоў сабе. Трывалыя былі людзі, куды звяліся?..

Ці трэба

Кропачка на Зямлі, дзе мяне пасадзілі расці, называецца Астравец. Калісьці зваўся ён мястэчкам, потым – пасёлкам, недзе наперадзе нібыта праступае горад. І вось дзіўная рэч: пасля школы я была ўпэўнена, што жыць у гэтым паселішчы я не здолею, бо хацелася большага, а зараз усведамляю, як моцна я прывязана да яго, як хочацца абараніць яго…

Ці ад будучыні? А можа светлай і лепшай? Магчыма, ёсць, канешне, пэўны кансэрватызм у адносінах да родных мясцін. Хочацца, каб сады былі на тых самых месцах, каб рагі вуліц былі такімі, як у часы першых спатканняў, каб незабудкі гэтаксама цвілі ў маі ў густой траве пад касцёлам.

Дзеля чаго

"Каб я калі, каму, дзе, што, якое,
дык я ж ніколі, нікому, нічога, ніякага,
ну а калі, каму, дзе, што, якое -
ну дык што ж там такога?"

Вершык гэты трэба прагаварыць у хуткім тэмпе, з адпаведнай самавыбачальнай мімікай. Пачула я яго ў дзяцінстве ад сваёй сяброўкі, г.зн. паходжанне - астравецкае.

Не проста смешна склалі, а выглядае на пэўны светапогляд. Яно й трэба часам так незразумела паціснуць плячыма: "ну дык што ж там такога?" Асабліва, жанчыне :))

Але нездарма й посцяць людзі, і задумваюцца: а што я каму якое зрабіў? Як гэта я? Чаму?

Не ведаю, як наконт ежы, а вось разважыць, прынамсі, трэба ў гэты час. І на гэты раз не паціскаць плячыма, бо ўбачыўшы свой грэх, нельга рабіць прыгожую міну. Занадта небяспечны перакос.

А дзеля чаго заглыбляцца ў сябе? Магчыма, каб хадзіць проста, глядзець адкрыта, любіць сапраўдна...

Розная самота

Прыйшоў я Табе падзякаваць
за самоту такую розную
за тую калі няма анікога
альбо калі разам плачуць
і такую што нібыта добра
але зусім іначай
за самую блізкую калі невядома нічога
і тую што паціху я ведаю але не скажу нікому
за тую калі кахаецца і калі верыцца
што шчасце зруйнавана бо мне яно не належыць
і вестка ёсць самотай
ліст вакзал апусцелы маўчанне
грошы геніяльна хворы
хвіліны як камяні цяжкія
час заўсёды шчыры бо кажа ісці далей і спяшацца
ёй нават могуць быць валасы
якіх дакрануліся рукі

ёсць розная самота
на зямлі у пекле і ў небе
столькі рознай самоты што адна з іх
тая да Цябе што прыводзіць.

Ян Твардоўскі

Пераклад - мой

Што не так

Кажуць: "Як што не так - даруйце!" Вельмі лёгка і вельмі фармальна. Насамрэч, не ўсё тое, што робіцца не так, мае вінаватых. Прычын павесіць нос амаль кожны дзень - процьма. І справа не толькі ў недасканаласці людзей і абставін. Нешта адбываецца, нібыта міжволі. Хтосьці прыдумаў плысці, не змагаючыся з плынню. Хтосьці ўпарта сунецца насуперак. А рэальнасць рана ці позна вытыркаецца з любой плыні нечаканай перашкодай, вадаспадам ці мелкаводдзем. Ну, паспрабуй тады плысці ці змагацца. Давядзецца адчыніць вочы і пачынаць дзейнічаць.

Бо нешта не так. Ужо не марыцца, як даўней. Ужо не вельмі прыгожа вымаўляюцца словы. Ужо свая абмежаванасць і прыгнечанасць цягнуць уніз... А побач - блізкія людзі са сваімі зачаканымі вачыма. А "нешта не так" бывае штодзень. І "даруйце" усё больш хіліцца ў бок звычкі. Бо нічога не змяняецца. Бо я не змяняюся. Якія ж недарэчныя ўсхліпы аб недахопе часу ці ведаў, ці здольнасцяў, ці магчымасцяў - атрымліваецца шэрая такая панурасць. Яна забірае сілы - так прыемна захутацца ў яе і пачаць ленавацца, пакутліва разважаць над сабой і спадзявацца, што нехта нешта зменіць...

Мінае побач каштоўны час, застаюцца ўбаку незаўважаныя магчымасці, замаўкаюць незразуметыя людзі. Бо трэба ўставаць і рухацца далей. Не ведаю, разам з плынню ці супраць, але насуперак сваёй схільнасці да тужлівага ступару.

Бо "не так" - многа што. Але яшчэ не ўсё.

Адкуль я

Прыгадалася цёплае сонца дзяцінства ў роднай хаце, з бацькамі, з лесам і рачулкай побач. За плотам жыла сяброўка-равесніца. Мы разам гойсалі па весцы, прыдумлялі гульні, знаходзілі сабе заняткі. Я была не вельмі гаваркой, нават, звычайна, сама па сабе. І прычынай таму былі не толькі гены, вядома. Жыццё прывучыла асцерагацца.

Я расла пры касцеле, бо бацька працаваў арганістым і мама была (і ёсць) веруючым чалавекам. А час быў савецкім. 70-я - 80-я гады... Мала таго, што маё імя было "немодным, старым, як у бабуль" - хадзіць у касцел было нязвыкла, а так часта - проста глупствам. "І што ён табе дае, гэты Бог?" "О глядзіце, дачка арганістага!" Так, наколькі помню 2 хлопцы пару разоў білі крыху, а адчуванне, што за табой назіраюць - помню вельмі выразна. Бо і ў школе былі праблемы з-за касцёла, і ў камунікацыях з іншымі. Вядома, негатыву было менш, чым нармальных зносін, але але

Ды не, крыўды не засталося. Толькі ўздзеянне на характар і стаўленне да іншых - засталося. Я і зараз не дзіўлюся, што спачатку мяне сустракаюць "па адзенні". Нічога, прыгледзіцца і ўбачыць...